Những đế chế công nghệ số - sách hay về khởi nghiệp

Cuốn sách này sẽ hé lộ 25 ý tưởng độc đáo dẫn đến những đế chế công nghệ số thành công.

Tôi viết dòng này vào một khoảng thời gian không lâu sau ngày Facebook chính thức phát hành cổ phiếu trên thị trường chứng khoán với tổng giá trị công ty được ước tính lên đến khoảng 100 tỉ đô-la. Con số này cho thấy, vào năm 2012, công ty tuy non trẻ với 8 năm kinh nghiệm vậy mà đã có giá trị cao gấp 12 lần một công ty Anh khổng lồ được thành lập từ rất lâu như Marks & Spencer hay Sainsbury’s, và cao gấp 3 lần so với ngân hàng Barclays.

Và bạn có thể sẽ rất bất ngờ khi biết rằng chỉ vài tuần trước đó, Facebook đã đồng ý trích số tiền 1 tỉ đô-la để mua một công ty chỉ mới tròn 1 năm tuổi và chưa hề mang lại một chút doanh thu nào.

Chúng ta rõ ràng đang sống trong thời đại mà việc xây dựng thành công một mô hình kinh doanh toàn cầu và đạt được sự giàu có nhanh hơn bất cứ ai từng làm trước đó là hoàn toàn khả thi. Trong số các độc giả của cuốn sách này, chắc hẳn một vài bạn đang ấp ủ kế hoạch thiết lập công việc kinh doanh của riêng mình và biết đâu dự án kinh doanh của các bạn sẽ đạt được giá trị khổng lồ chỉ trong vòng 1 năm. Với niềm hy vọng ấy, tôi rất mong cuốn sách này sẽ đem lại giá trị cho bất cứ ai đang có ý định thực hiện hoài bão của mình.

Tuy nhiên, tôi cho rằng hầu hết những ai đang cầm cuốn sách này trên tay có thể đang tìm kiếm các mục tiêu khiêm tốn và phù hợp hơn với mô hình kinh doanh của chính mình, hay đơn thuần chỉ tò mò, muốn tìm hiểu xem bằng cách nào mà những thành công tuyệt vời ấy lại có thể diễn ra một cách mau chóng như vậy. Cuốn sách này đã được soạn thảo nhằm đáp ứng bất cứ nhu cầu nào của bạn.

Những đế chế công nghệ số là một phần trong bộ sách cực kỳ thành công mang tên Họ đã khởi nghiệp thế nào chứa đựng các câu chuyện đầy ấn tượng về cách mà những con người bình thường đã nắm bắt ý tưởng độc đáo của riêng mình và biến nó thành những công ty thành công và thịnh vượng. Thế giới đang thay đổi với tốc độ chóng mặt nhất từ trước đến nay nhờ vào sự phát triển của công nghệ số. Và vì công nghệ số đã trở thành một trong những đổi thay quan trọng đối với mọi nền kinh tế trên thế giới, chúng tôi thiết nghĩ việc xuất bản một cuốn sách theo định dạng Họ đã khởi nghiệp thế nào đề cập đến sự tồn tại đầy thú vị của các mô hình kinh doanh công nghệ số trên thị trường là một điều vô cùng cấp thiết.

Những công ty xuất hiện trong cuốn sách này được lựa chọn theo quan điểm cá nhân nhằm mục đích mang lại sự đa dạng. Chúng tôi vừa liệt kê những mô hình kinh doanh hiện đã trở thành “ông lớn” trong ngành, đồng thời cũng đề cập đến các dự án kinh doanh nhỏ với tốc độ phát triển chóng mặt. Hiển nhiên là chúng tôi phải liệt kê những công ty đến từ vùng Bắc Mỹ – nơi đã và đang dẫn đầu thế giới trong lĩnh vực công nghệ số hiện nay, đồng thời cũng không quên liệt kê những mô hình kinh doanh phát triển ngoài vùng đất ấy.

Spotify có lẽ là một trong những công ty châu Âu lớn nhất được liệt kê trong cuốn sách này.

Ngay từ giai đoạn thu thập tư liệu nghiên cứu, chúng tôi đã đưa ra quyết định sẽ không viết về Facebook. Nguyên nhân là vì vốn dĩ có quá nhiều tin tức về Facebook trên các phương tiện truyền thông và nếu chỉ dành một chương trong cuốn sách để bàn về nó thì vẫn chưa đủ sâu sắc để thu hút được sự quan tâm từ độc giả. Tuy nhiên, chúng tôi rất sẵn sàng viết về những thương hiệu nổi tiếng khác mà tiêu biểu nhất là Twitter, Dropbox, TripAdvisor và Zynga – những thương hiệu luôn nằm trong danh sách các công ty đạt được thành tựu rực rỡ. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng liệt kê nhiều mô hình kinh doanh công nghệ số có tuổi đời lâu hơn một chút như Electronic Arts, Google và eBay.

Chúng tôi cũng đã may mắn có nhiều cơ hội tiếp cận, đôi khi là rất thân mật với những nhà sáng lập của hầu hết các công ty được đề cập trong sách, đồng thời vô cùng biết ơn các cá nhân đã hỗ trợ chúng tôi trong quá trình thực hiện nghiên cứu này. Chúng tôi đã nỗ lực hết mình để cung cấp cho độc giả những thông tin vượt xa mức độ cơ bản của mỗi công ty, nhằm mang lại những câu chuyện chân thật nhất về những gì đang diễn ra bên trong công ty và lý do đằng sau mỗi lựa chọn cho con đường phát triển của họ.

Khi đọc qua những câu chuyện trong cuốn sách này, bạn chắc chắn sẽ ấn tượng với một sự thật rằng những ai đang có một ý tưởng tuyệt vời và động lực kinh doanh đúng đắn đều có thể khởi nghiệp ngay lập tức. Chúng ta ngày càng thuận tiện hơn để bắt tay xây dựng công ty, gây quỹ, tìm kiếm lời khuyên và mở rộng quy mô khắp thế giới; và điều đó đã dẫn đến làn sóng khởi nghiệp mạnh mẽ của rất nhiều cá nhân trong hiện tại và tất nhiên là sẽ còn kéo dài đến tương lai. Trang web mà tôi thiết lập mang tên www.startups.co.uk – là một trong những trang thông tin điện tử hàng đầu nước Anh trong việc hỗ trợ các cá nhân khởi nghiệp – hiện đang không chỉ tiếp đón một lượng độc giả lớn nhất nhất từ trước đến nay mà còn đa dạng hóa các dịch vụ hỗ trợ khởi nghiệp khác. Và điều tuyệt vời là công thức này không chỉ được áp dụng với một số ít cá nhân có hoài bão to lớn trong việc khởi nghiệp mà còn phù hợp với những cá nhân định phát triển mô hình kinh doanh nhỏ, xem việc bán hàng là một hoạt động bán thời gian, một sở thích hay một công việc mang lại thu nhập, góp phần trang trải các chi phí trong cuộc sống.

Khi đọc qua những câu chuyện trong cuốn sách này, bạn chắc chắn sẽ ấn tượng với một sự thật rằng những ai đang có một ý tưởng tuyệt vời và động lực kinh doanh đúng đắn đều có thể khởi nghiệp ngay lập tức.

Cho dù bạn là ai, đây là thời điểm tuyệt vời để khởi nghiệp. Rất dễ dàng nhận ra rằng hầu hết các công ty công nghệ xuất hiện trong cuốn sách này đều được sáng lập bởi những “kỹ sư phần mềm” hay những người trẻ lớn lên bên những món đồ công nghệ; tuy nhiên, trong số đó, cũng có nhiều công ty được thành lập bởi những người không rành về lĩnh vực công nghệ, ví dụ như: Công ty phát triển ứng dụng có ,nguồn gốc tại nước Anh Neon Play hay Wonga và Match.com.

Tôi cũng rất bất ngờ về tầm ảnh hưởng cũng như đóng góp to lớn của các ông trùm tại Thung lũng Silicon ở California đối với sự phát triển vượt bậc của những thương hiệu lớn trong lĩnh vực kinh doanh trang web điện tử. Cụ thể hơn, giới truyền thông châu Âu cũng như Bắc Mỹ đã đăng tải vô số bài viết đề cập đến mạng lưới mối quan hệ cũng như tầm ảnh hưởng sâu rộng của hai nhà sáng lập Reid Hoffman của LinkedIn và Marc Andreessen của Netscape – những người đã đầu tư toàn bộ tài sản hay nắm giữ các vị trí chủ chốt trong rất nhiều dự án đầu tư.

Hoạt động IPO của Facebook (Initial Public Offering – Hoạt động phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng cũng như quá trình lưu hành cổ phiếu trên thị trường chứng khoán) được dự đoán sẽ dẫn đến sự xuất hiện của nhiều công ty thương mại điện tử mới mà những người sáng lập chính là các nhân viên Facebook đã làm giàu nhờ hưởng phần cổ phiếu ưu đãi giá trị này. Đối với nhiều công ty, một lời giới thiệu đơn thuần từ một trong những người có tiếng nói ,trên thị trường cũng có thể trở thành cột mốc quan trọng trong việc thúc đẩy tăng trưởng.

Việc thu hút được sự hỗ trợ cần thiết nhằm thúc đẩy tăng trưởng là điều rất quan trọng đối với các mô hình kinh doanh công nghệ số vốn dĩ tồn tại nhờ đám đông. Hãy thử tưởng tượng chuyện gì sẽ xảy ,ra nếu trang web giới thiệu khách sạn TripAdvisor không nhận được bất cứ lời bình phẩm nào về một nửa số khách sạn trên toàn thế giới – hiển nhiên là nó sẽ rất khó tồn tại cho đến ngày nay, chứ chưa nói đến việc có chỗ đứng trên thị trường. Đối với những mô hình kinh doanh này, việc phát triển nhanh chóng không chỉ rất tuyệt vời, mà còn là một yếu tố cần thiết đối với sự thành công của công ty. Nếu ,một mô hình kinh doanh với nền tảng dựa trên sự tương tác giữa khách hàng và người dùng có khởi đầu trì trệ, thì chắc chắn mô hình ấy sẽ sớm thất bại.

Trong vòng năm năm qua, việc khởi lập một doanh nghiệp kỹ thuật số ở Thung lũng Silicon đem lại nhiều lợi ích đáng kể cho các ông chủ so với khởi nghiệp ở những vùng đất khác trên thế giới. Một câu hỏi khó, có thể cần vài năm để trả lời chính là: Mọi thứ sẽ thay đổi như thế nào theo thời gian? Liệu Mát-xcơ-va, Thượng Hải, thành phố công nghệ của Luân Đôn hay các trung tâm công nghệ khác sẽ sinh ra những mô hình kinh doanh công nghệ số dẫn đầu toàn thế giới như Twitter, Dropbox hay Google? Tôi rất hy vọng và trông chờ điều đó.

Chứng kiến sự phát triển của Google hay Facebook với những con số khổng lồ về lợi nhuận và người dùng lên đến hàng tỉ đô-la Mỹ sẽ dễ làm bạn nghĩ rằng những mô hình này là bất khả chiến bại. Tuy nhiên, tôi luôn tò mò rằng ở mức độ nào thì viễn cảnh về một trong những mô hình kinh doanh này sụp đổ cũng nhanh chóng như cách chúng phát triển sẽ xảy ra. Có vẻ khá hợp lý khi nói rằng một mô hình kinh doanh có tốc độ phát triển nhanh chóng sẽ dễ dàng bị đe dọa bởi những công ty khởi nghiệp khác với sản phẩm hay dịch vụ tốt hơn. Khi nhìn lại quãng thời gian 10 năm về trước, Yahoo! Và AOL là một trong những ông trùm toàn cầu; tuy nhiên, cả hai đều đã mất đi vị thế đỉnh cao của mình vào thời điểm hiện tại. Một hệ quả rõ ràng của kỷ nguyên khởi nghiệp chính là sự phai mờ của rào cản nhập ngành – yếu tố đã từng giúp các công ty thành công duy trì địa vị đứng đầu trong lĩnh vực của mình qua nhiều năm hay nhiều thập kỷ. Tôi chắc chắn rằng 10 năm nữa, chúng ta sẽ nghe thêm nhiều cái tên mới mẻ trong lĩnh vực kinh doanh công nghệ số mà hiện tại vẫn chưa được thành hình. Và một điều thú vị hơn nữa chính là liệu những cái tên khổng lồ nào trong ngày hôm nay có thể sẽ bị thay thế trong tương lai.

Hiện tại, ta dễ thấy rằng ngày càng có nhiều sinh viên mong muốn thực hiện kế hoạch khởi nghiệp của riêng mình. Điều này chắc chắn sẽ ảnh hưởng xấu đến tình trạng tuyển dụng sau tốt nghiệp ở nhiều quốc gia, đồng thời sẽ khiến cho xuất hiện ngày càng nhiều “đại gia” trong lĩnh vực khởi nghiệp công nghệ thông tin. Trong khi tôi luôn khuyến khích việc tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động khởi nghiệp của mọi người, tôi e rằng điều này sẽ dẫn đến viễn cảnh một số người lao vào khởi nghiệp mà không hề có sự nghiên cứu và cân nhắc và dẫn đến sự thất bại nhanh chóng của các mô hình khởi nghiệp ngay từ những ngày đầu.

Tôi chân thành hy vọng rằng ngoại trừ mục đích thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp mà cuốn sách này mang lại, thì nó cũng có thể dẫn đến một kết quả phụ hoàn toàn khác – đó là một vài người đang băn khoăn về ý định khởi nghiệp sẽ quyết định không thực hiện kế hoạch này vì nó hoàn toàn không phù hợp với họ. Có nhiều bài báo viết về các thanh niên trong độ tuổi 20 trở thành tỷ phú, không ít người và nhanh chóng kết luận rằng khởi nghiệp là việc dễ dàng; thế nên tôi hy vọng cuốn sách này giúp bạn có cái nhìn khách quan hơn về vấn đề khởi nghiệp, đồng thời giúp các bạn biết cách để biến một ý tưởng sơ khai thành mô hình kinh doanh thành công.

Tất cả những mẫu chuyện trong sách đều rất đáng nhớ và ấn tượng. Tôi hy vọng rằng bạn sẽ trân trọng cuốn sách này. Và chúc những ai đang bước trên con đường hiện thực hóa mô hình kinh doanh công nghệ thông tin đạt thành công trong tương lai. Chúng tôi hy vọng sẽ được viết về câu chuyện của bạn trong phiên bản tiếp theo của cuốn sách này.

P.V

Xem thêm